01.06.2011

Á svæðinu eru margar vatnsveitur og m.a. var vatnsból einnar stærstu vatnsveitu á Suðurlandi, vatnsveita Vestmannaeyja, í hvað mestri nálægð við gosið sjálft.

AÐ VITA FJÖLDA VATNSBÓLA OG GÆÐI VATNSINS - FYRIRFRAM
Forsenda þess að geta metið mögulegar breytingar var þó að vita hvernig vatnið var fyrir gos. Það kom sér því mjög vel að unnið hafði verið gott starf hjá sveitarfélögum og einstaklingum í samvinnu við heilbrigðiseftirlitið, í að skrá eftirlitsskyld vatnsból og kanna gæði þeirra. Í Skaftárhreppi, Mýrdalshreppi og Rangárþingi eystra eru samtals 57 vatnsveitur (einka- eða samveitur) á skrá sem eftirlitsskyld vatnsból. Vandinn var hins vegar sá að hvorki var vitað um fjölda annarra vatnsbóla né gæði þess neysluvatns sem ekki var starfsleyfisskylt skv. reglum þar um. Þetta átti m.a. við um einkavatnsból þar sem hvorki var ferðaþjónusta eða mjólkurframleiðsla. Með góðri samvinnu íbúa svæðisins og yfirvalda náðist þó að taka sýni af öllu drykkjarvatni fólks. Þegar yfir lauk höfðu verið gerðar um  það bil 160 mælingar á leiðni og sýrustigi og 109 flúoríðmælingar.

GÓÐUR FRÁGANGUR – GOTT VATN
Vöktun á neysluvatninu kenndi okkur margt um svæðin og mismunandi eiginleika vatnsins. Til dæmis var líklegt að áhrif jarðhita hefðu alltaf haft einhver áhrif á neysluvatn í einstaka vatnsbólum, heitt vatn ,,lak“ inn í eina veituna og svo mætti lengi telja.
Ljósi punkturinn í öllu þessu var að vatnið hélt gæðum sýnum. Því ber helst að þakka samveitum, góðum frágangi vatnsbóla og samstilltu átaki í þessum málaflokki, undanfarinna ára. Niðurstöður gerlamælinga á neysluvatni svæðisins voru ennfremur góðar.
Eins og sjá má á meðfylgjandi kökuriti mældist flúor í 17% sýnanna. Engin þeirra fór þó yfir viðmiðunarmörk samkvæmt neysluvatnsreglugerð. Rétt er einnig að taka fram að fimm af þessum sýnum voru af heitu vatni þar sem eðlilegt er að finna flúor og önnur höfðu mælst með flúor fyrir gos.

Einfaldasta mælingin, og besta vísbendingin um breytingar á efnainnihaldi vatnsins, var leiðnimælingin. Góður frágangur og lokuð vatnsból hafði hér allt að segja um þær litlu breytingar sem neysluvatnið tók.

Eftir á að hyggja þá var það lán þessa svæðis að almennt var vel staðið að frágangi vatnsbóla. Þegar glímt er við náttúruöflin eru það ekki endilega sjálfsögð lífsgæði að búa við heilnæmt neysluvatn. Hreint vatn er hins vegar ætíð forsenda búsetu og góðra lífsskilyrða. Sú undirstaða er sem betur fer traust þrátt fyrir eldgosið og áhrif þess.

Elsa Ingjaldsdóttir,
framkvæmdastjóri
Heilbrigðiseftirlits Suðurlands


Til baka